Brandstichting toeristen-overstappunt Ooltgensplaat

Ooltgensplaat - De afgelopen periode duiken meerdere nieuwsfeiten op over moedwillige vernielingen op Goeree-Overflakkee. Opvallend dat er in de berichtgeving meestal iets meegenomen wordt over de aanwezigheid van jongeren. Er wordt veel gespeculeerd maar volgens verklaringen van gemeente en politie lopen onderzoeken nog en zijn geen aanhoudingen verricht. Eerder plaatste deze krant al kanttekeningen; een verhaal over rellende jongeren kreeg er een dramatische foto bij van een omvergereden lichtwagen. Bleek er niets mee te maken te hebben. Een ijsbaan werd verwijderd omdat de geluidsboxen gestolen zouden zijn. Dat ze de volgende ochtend alweer waren teruggebracht maakte geen verschil in het besluit. 50 mille schade op de Flakkeese slikken door vandalistische jongeren bleek vooral te herleiden naar de mislukte aanleg van een toegangspad voor gemotoriseerd verkeer. Een getuigenoproep om de schade te kunnen verhalen op jongeren die voor de kerk van Middelharnis rondhingen werd geïllustreerd met foto’s waar, naast wat zwerfvuil, te zien was dat, op de kerkdeur, kritiek op een politieke partij was geklad. Groot Goeree-Overflakkee wil er eens dieper op ingaan en ging op onderzoek naar een brandstichting die onlangs plaatsvond in Ooltgensplaat; een verhaal met feiten en meningen. Een van de jongeren die veel op straat te vinden is: ‘Als de dader een jongere zou blijken te zijn, zou me dat niet verbazen.’

Door Frank/Janine

Op vrijdagavond 11 september is brand gesticht op het toeristen-overstappunt aan het parkeerterrein onder aan de haven van Ooltgensplaat. Daarbij liep het bankje onherstelbare schade op. Curieus is dat op deze locatie gedurende drie maanden een surveillance camera was geplaatst en juist drie dagen ervoor verwijderd. Is dit toeval? Plaatsing van de camera bleek voortgekomen uit een vergadering die de gemeente een half jaar eerder met omwonenden hield. Aanleiding waren klachten over parkeerdruk in de straten aan de overzijde van de haven. Gemeente opperde dat er nabij ruime parkeergelegenheid was. Bewoners gaven aan dat hun auto daar niet veilig zou staan. De gemeente zegde toe maatregelen te nemen, vandaar de camera.
Skateboards
Skateboards zijn populair in Ooltgensplaat en een asfaltveld leent zich uitstekend om nieuwe trucjes te leren. Voorzitter van de dorpsraad, Hans van der Schraaf, daarover: ‘Ik zet mijn auto niet op een speelplaats en een parkeerplaats is niet om te spelen.’ Hij nuanceert: ‘Niet dat ik de jeugd het recht op ruimte wil ontzeggen.’ Volgens een buurman die uitstekend zicht heeft op de locatie: ‘Na plaatsing van de camera werd de parkeerplaats nauwelijks meer door de jeugd gebruikt.’

Officiële verklaringen van gemeente en politie maakten ons niet wijzer, dus doken we in het collectieve geheugen van de dorpsgemeenschap. De aanwezigheid van hangjongeren blijkt regelmatig onderwerp van vergaderingen waarbij ook gemeente, politie en jongerenwerk aanwezig zijn. Twee jaar eerder was hetzelfde parkeerveld ook aan de orde. De problemen bleken tweeledig: de trucks van Plaatselijke vrachtwagenchauffeurs vielen ten prooi aan inbraak en diefstal én jongeren veroorzaakten overlast door lawaaiig gedrag in de avonduren met achterlating van zwerfvuil. Destijds was de uitkomst dat de jongeren ook enige bescherming boden tegen criminelen. Besloten werd ze niet weg te jagen maar blijvend aan te spreken op hun gedrag.

Emoties
Als we navraag doen over de rol van het jongerenwerk roept dat emoties op. Januari jl. vierde het dorp de opening van het zgn. OJAC, een soort filiaal van een gelijknamige jeugdvoorziening in Middelharnis. De oudere jeugd kon hier elke vrijdagavond terecht. Helaas sloot de voorziening alweer in maart vanwege COVID en is sindsdien niet meer open gegaan.

"Hooligans"
Een van de jongeren daarover: ‘Ik kwam daar graag, de jongerenwerkster is een fijn mens. Ooltgensplaat is verder een saai dorp met weinig te doen. Uit verveling word je dan baldadig. Zelf ben ik eens door de wijkagent in mijn kraag gegrepen omdat ik met aardappels tegen het raam gegooid had, dat doe ik dus niet meer. Ik ken de meeste groepjes die buiten hangen wel,’ vervolgt ze, ‘we worden door omwonenden meestal wel met rust gelaten,’ aldus deze ervaringsdeskundige. ‘Fikkie stoken doet ons groepje alleen op de stookplaats op het strandje en bij onze hut in het bosje bij de laatste windmolen, niet in het dorp waar schade kan ontstaan. Ooltgensplaatse jongeren beschouwen zichzelf als hooligans,’ besluit ze enigszins stoer.

Kritiek
Het jongerenwerk krijgt ook kritiek. Monique van der Weijden, al jarenlang vrijwilligster in het jeugdwerk: ‘Het OJAC trok zo’n veertig jongeren en had al lang open moeten zijn, vanaf 1 juli ontvangt het dorpshuis weer groepen, in Middelharnis draaien ze ook weer. Jongerenwerkster Elycia Sieliakus daarover: ‘De beperkingen door corona drukten hard op jongeren, waar mogelijk hebben we activiteiten georganiseerd in de buitenlucht zoals een skatetocht en haakten aan bij de voetbaltoernooitjes die het gemeentelijk sportteam tot stand bracht. We zouden graag op de vrijdagavond opengaan maar kampen met een tekort aan vrijwilligers.’ Wanneer het jongerenwerk ter sprake komt gaan de verhalen ver terug.

Dossiers
Een vijftal jaar geleden kwam de verhouding met jongeren én hun ouders op scherp te staan. Joey van Gulik was destijds initiatiefnemer van een petitie waarin de gemeente gevraagd werd om meer voor jongeren te doen. ‘Ik kreeg daarbij hulp van het jongerenwerk. Een paar maanden later kregen allerlei ouders een brief van de gemeente; hun kind zou deel uit maken van een overlast gevende groep. De dossiers van politie, bureau leerplicht en jeugdzorg gingen naast elkaar gelegd worden in een sluitende aanpak. Met enig spitwerk bleek hun lijst één op één overeen te komen met de namen die ik aangeboden had. Ik én een aantal ouders zijn daarover behoorlijk kwaad geworden. En dan achteraf met een verhaal komen dat het een manier was om meer aandacht voor de Plaat te krijgen, toch niet op zo’n manier!’

Joey volgt momenteel zelf een opleiding tot jeugdwerker. ‘Met een betuttelende houding jongeren tegemoet treden, brengt je nergens. Als het jongerenwerk langs komt op een hangplek weet je meteen dat er geklaagd is.’ Joey draait het om: ‘Waarom zou je niet met een klager gaan praten over het probleem dat die persoon heeft?’ Hij weet uit ervaring hoe het voelt niet welkom te zijn, hooguit gedoogd. ‘Ik krijg er nu les over. Jongerengroepen die het gevoel hebben dat ze er niet bij horen, voelen weinig zorg voor hun omgeving. Zwerfvuil is een indicatie. Met een spuitbus gaan kladderen is vaak uiten dat je er wel degelijk bent. Een stap verder is vernieling. “Als het niet voor mij bedoeld is, dan voor niemand.” Klinkt misschien stom, maar in grote lijnen zie je het telkens terug.’

Joey peinst over een alternatief. ‘Elkaar ontmoeten is heel normaal, jezelf hooligan noemen klinkt negatief. Ik denk dat iedereen liever leuke dingen doet.’ Joey noemt voorbeelden: ‘Samen een band beginnen, een speelfilm maken, een evenement organiseren of wat je maar bedenkt. Als je daar in slaagt, kijk je daar trots op terug. Steun van jongerenwerk zou welkom zijn. En intussen zou er weinig tijd overblijven om rottigheid te verzinnen,’ denkt Joey.

Wijkagent
Over wijkagent Heidi Westenbrink wordt alom met lof gesproken. ‘Een tof wijf met wie je ook kunt lachen,’ zegt een van de jongeren. Volgens Monique van de Weijden is het háár tomeloze inzet geweest die de vrijdagavonden voor de jeugd tot stand heeft gebracht. ‘Helaas was de opening van het OJAC tegelijk het feestje van haar afscheid.’

Anne Verhey
GGOF heeft op basis van al deze verhalen contact gezocht. Directeur Anne Verhey van stichting Zijn bevestigt dat het jongerenwerk destijds actief heeft meegewerkt aan de groepsaanpak in Ooltgensplaat. Over de dorpsvergadering waar het cameratoezicht ter sprake kwam. ‘Normaal zijn wij op dit soort vergaderingen aanwezig om het belang van jongeren te verdedigen. Ik zou moeten nakijken of we voor die avond een uitnodiging hebben ontvangen. Wat betreft het dubbelgebruik van een parkeerveld zou ik menen dat dit mogelijk moet zijn. Uit de aard van de leeftijd zoeken tieners hun grenzen op, maar met enige begeleiding…’ Mevrouw Verhey legt een connectie met een ander probleem waar de kranten vol van staan. ‘Je zou ze toch ook niet op het parkeerterrein van de Schaapsweg willen? Bij een dorpskern heb je nog enig zicht wat er gebeurt.’

De politie verzochten wij om een gesprek met de wijkagent en bij de gemeente vroegen wij een onderhoud met de burgemeester, eerstverantwoordelijke voor openbare orde en veiligheid. Beide gaven aan niet beschikbaar te zijn.

Bestuurslid van de dorpsraad Adriaantje van Enthoven: ‘Ik kan me niet voorstellen dat iemand uit rancune iets zou vernielen.’