Marias Velthuizen over de kleine misleider

Het roodborstje hoort tot de zangvogels. Familie Muscicapidae (Vliegenvangers). Roodborstjes zijn vooral bekend, omdat ze zo nieuwsgierig en soms goed van vertrouwen zijn. Ben je in de tuin bezig, dan dansen ze om je heen. In de hoop een lekkernij te kunnen verschalken.

Hun leefwijze
Soms is het leven onnavolgbaar. Roodborsten leven buiten de broedperiode solitair. Ze dulden geen enkele soortgenoot in de buurt. De rode vlek op de borst werkt 'als een rode lap op een stier'. Komt er een soortgenoot in de buurt dan wordt die met grof geweld verjaagd. Het maakt niet uit of het een man of vrouw is. Zelfs andere vogels met iets roods aan hun veren worden aangevallen.

Bij een vriend komt er regelmatig een goudvink in de tuin. Zit de roodborst er ook, dan valt zij of hij de goudvink aan. Deze heeft namelijk vrij veel rood in zijn verenkleed. In de winter trekken onze roodborsten dikwijls zuidwaarts. Uit noordelijke streken komen dan wintergasten.

Broedseizoen
In april kan het gebeuren dat je op een dag twee exemplaren in de tuin ziet, die elkaar met rust laten. Zelfs stopt er één de ander een hapje toe. De hormonen zijn gaan werken. Een paar is gevormd. Al snel wordt er begonnen met het zoeken naar een geschikte nestplaats. Het liefst in een dichte heg of klimop. Je ziet ze steeds naar dezelfde plek vliegen. Hier komt het nest denk je. Dat kan. Maar pas op! Een poosje later is het een heel andere plek waar ze steeds zijn. Ze zoeken verschillende geschikte plaatsen.

Eén wordt er definitief uitgekozen. Welke? Een vriend van mij had een paartje in zijn tuin. Hij lette op. Waar gaan ze broeden? Ze zaten ook weleens in de schuur. Hij kwam er niet achter. Tot het moment dat de jongen uitvlogen. Op een balk in de schuur lagen oude kranten. Hier achter was het nest gebouwd.

Hoe ging het bij mij?
Ik had weleens een paar flessen wijn in een kistje gekregen. Van het hout kan ik wel een leuke kinderkamer voor de roodborst maken dacht ik. Op internet gezocht hoe die er uit moet zien. Na wat knutselen ontstond er naar mijn idee een riant verblijf. De kamer bestond uit twee afdelingen. Een voorportaal en een achtergedeelte. Gescheiden door een schotje. Het hokje op een goede plaats opgehangen. Het heeft er tien jaar gehangen. Van een riant gebouw was het bijna veranderd in een onbewoonbare woning. Nooit is er een nestje in gemaakt. Tot! In mei gingen wij twee weken op vakantie.

Na terugkomst zie ik op een avond een vogel als een raket het huisje in- en uitvliegen. Daar moet een nest met jongen zitten denk ik. Ja hoor! De vogels blijven druk heen en weer vliegen. Het zijn roodborsten.

Na een week zit ik even buiten. Plotseling vliegen er twee jongen uit het nest naar de andere kant van de tuin. Een paar uur later nog eens twee. Wat mij wel is opgevallen: De jongen zijn beige van kleur met een paar witte streepjes. Nog geen rood plekje te bekennen. De natuur beschermt de jongen tegen agressie van de ouders. Hebben de jongen rood aan hun veren, dan worden ze door hun eigen ouders aangevallen.

Tweede broedsel
De ouders zitten er nog steeds. Tweemaal per dag komt er één een bad nemen in een schaal met water. Waarschijnlijk broeden ze voor de tweede keer. Maar waar?

Misleider
Het roodborstje geeft je de indruk dat hij ergens een nestje aan het bouwen is, maar juist als je denkt daar komt het, wordt het op een andere plek gebouwd. Het is heel moeilijk om te ontdekken waar ze nu precies broeden. Ze maken meestal verschillende nesten.

Een roodborstnest is moeilijk te ontdekken!

Tekst en foto: Marias Velthuizen