Verslag Dodenherdenking in Den Bommel 4 mei 2022
Algemeen 797 keer gelezen“VRIJHEID IN VERBONDENHEID”.
Woensdag 4 mei vond in Den Bommel de Dodenherdenking plaats. Na twee “corona-jaren” nu gelukkig weer met publiek. De herdenking werd gehouden in de Hervormde kerk. Aansluitend werd bij het oorlogsmonument twee minuten stilte gehouden en werden er bloemen gelegd.
De heer Rien Bakelaar heette namens de Stichting Oranje Comitee en Stichting Dorpsraad Den Bommel en Zuidzijde een ieder hartelijk welkom . Hij sprak “Vanavond gaat het weer zoals we al jaren doen met medewerking van de Brand- en jeugdbrandweer , Sint Adolfskoor en verdere vrijwilligers”. Hij noemde enkele gebeurtenissen in de omgeving van Den Bommel , zoals de begrafenis van de vliegeniers Robert E. Stover en sergeant Harold Lockett . Ook zijn er inwoners van Den Bommel omgekomen door ontberingen in werkkampen (Hendrik Lokker en Gerrit Ras) en Jappenkampen (Abraham en zijn zoon Herman Jongeling). Ook noemde hij de R.K. zuster Tona Buijs van de Kranendijk. Ze was gaan werken als zuster Alfhonsina op Sumatra en kwam in een Jappenkamp terecht waar zij op 2 september 1942 is overleden. We herdenken vanavond alle oorlogsslachtoffers, o.a. de soldaten uit vele landen die hun leven gaven voor onze vrijheid.
Namens de Gemeente Goeree-Overflakkee hield raadslid de heer Willy Heintjes een toespraak. Hij vond het mooi dat we weer op de gebruikelijke wijze deze herdenking kunnen doen. Het Jaarthema voor 2022 is “Vrijheid in verbondenheid”. Herdenken wordt veel meer nadenken. Vrijheid is geen natuurlijke vanzelfsprekendheid. Kijk naar de oorlog in Oekraine. We herdenken ook de slachtoffers van de Bommelse gemeente in de oorlogsjaren. Hij denkt daarbij o.a. aan de 2 kinderen die bij een bombardement in Oud Beyerland omkwamen toen zij daar woonden omdat Den Bommel onder water was gezet. “Jongens en meisjes, fijn dat jullie hier zijn “, zo sprak hij tegen de aanwezige jeugd. Op het Koningin Emmaplein staat de beeltenis van de Onbekende Soldaat als symbool voor de gevallenen die voor onze vrijheid vochten.
Deze bijeenkomst stond ook in het teken van de Flakkeese struikelstenen (Stolpersteine) De heer Piet de Man hield hierover een indrukwekkend betoog. Hij memoreerde de historie van het vroege anti semitisme en de afschuwelijke Jodenvervolging in de jaren 1940-1945, ook in Nederland. 107.000 Nederlandse Joden, Sinti en Roma werden weggevoerd naar vernietigingskampen. Slechts 5.000 van hen kwamen na de oorlog terug.
In Dirksland was Sebilla Gazan een buurmeisje van hem. Op haar achttiende verjaardag werd zij weggevoerd. Hij declareerde het gedicht “Sebilla”, gemaakt door de oud Dirkslander Kees Peekstok. Bella werd op 13 november 1942 te Auschwitz vermoord.
Piet nam samen met Andre Kastelein , ook lid van de “Lions” en secretaris van het Paul van Hessenfonds, het initiatief om Stolpersteine op Flakkee te plaatsen.
Nu liggen er op ons eiland 57 stuks, geplaatst in de jaren 2014, 2015 en 2016 door beeldend kunstenaar Gunther Demnig . Het jongste slachtoffer op Flakkee was Hester Hammelburg uit Sommelsdijk. Zij was slechts drie jaar oud. De broers HENRI en DAVID HAAGENS waren zeer aktief in de sport. Henri was voorzitter van “sportvereniging “Flakkee”, David van gymnastiek vereniging Sparta Hygiéa. Het idee van Gunter Demnig geeft de mensen, waarvoor de Stolpersteine zijn gelegd, weer een naam.
Jan Zuijdijk droeg fragmenten voor uit zijn gedicht “57 struikelstenen”, waarin vele namen van Flakkeese Joodse slachtoffers werden genoemd.
Dominee De Borst hield een meditatie. Hij sprak dat de vrijheid van nu duur betaald is. We herdenken hen met wie wij ons verbonden voelen. Hij verwees naar de Oekraine waar de Russchische president Poetin, gevoed door rassenhaat en machtswellust, nietsontziend zijn invloed probeert uit te breiden. De mensheid is sinds de Tweede Wereldoorlog niets veranderd. In Oekraine willen velen zich opofferen voor een goede en rechtvaardige zaak. De apostel Paulus schreef in zijn brief aan de Gemeente in Rome dat bij hoge uitzondering er mensen zijn die sterven voor een rechtvaardige zaak. Christus is voor ons gestorven toen wij nog Zijn vijanden waren ! Uitzonderlijk ! Christus stierf voor zijn vijanden. Iedereen die gelooft in de voor ons gestorven Heiland is een vrij mens.
De orgelnist was Klaas de Vos en Arco Lokker bediende de camera voor de thuiskijkers.
Buiten bij het oorlogsmonument werd de herdenking vervolgd. Twee kinderen van de basisscholen droegen een gedicht voor , te weten : Lean Geluk van ’t Kompas en Aurélie de Ruijter van de Ollie B. Bommelschool.
Jan Meinster blies “The last post”. Hierna volgde de twee minuten stilte. Na de stilte werden door de Brandweerlieden de Nederlandse, Engelse en Amerikaanse vlag gehesen. De Sir Oliversband speelde het Wilhelmus , waarbij een ieder meezong. Het Sint Adolfskoor speelde en zong het Engelse en Amerikaanse volkslied.
De heer Heintjes legde een krans namens de Gemeente Goeree- Overflakkee. Hierna werden bloemen gelegd door afgevaardigden Linda Peekstok en Marco Driese namens de Oud Militairen. Ook werden er bloemen gelegd namens Dorpsraad Den Bommel en Zuidzijde, namens Stichting Oranje Comitee, namens de Gezamenlijke kerken in Den Bommel (Ned. Hervormd en Gereformeerd), namens het Sint Adolfskoor , namens Ondernemersvereniging Den Bommel en door de kinderen van de twee basisscholen. De krans en bloemen werden door de leden van de Bommelse Jeugdbrandweer aangereikt. Daarna was er gelegenheid voor de overige belangstellenden om bloemen te leggen.
Hierna gingen allen naar “Bij de Bron”, waar de heer Rien Bakelaar de avond afsloot met een dankwoord voor de belangstelling.
(verslag: Jan Zuijdijk)
