Lezers schrijven: Onkruid in vlinderidylle Welgelegen?

Opgeschrikt door een mailtje van de gemeente dat een inwoner van Ouddorp had geklaagd over onkruid in de vlinderidylle Welgelegen. Ik ben gelijk gaan kijken, het zou toch niet zo zijn dat er aardappels zouden groeien in de idylle die door de schooljeugd met de nodige ijver was ingezaaid. Gelukkig trof ik geen schokkende planten aan die er niet hoorden. Wat is nu precies de bedoeling van deze, bloemrijke, vlinderidylle.

Enkele jaren geleden kwam het verontrustende nieuws dat het totale volume van de insecten met ongeveer 75% was terug gelopen als gevolg van intensieve landbouw en het verdwijnen van de leefgebieden van insecten. De wat oudere lezers onder ons kunnen zich ongetwijfeld herinneren dat we na een lange autorit de auto moesten schoonmaken om de insecten er af te krijgen. Tegenwoordig is dit echt niet meer nodig. Mooi zult u denken, dat scheelt wat werk. Ook de nog enkele mug, die ons ’s avonds uit onze slaap houdt zullen we niet missen. Maar laten we eens bedenken wat er gebeurt wanneer deze trend doorzet en de insecten uit onze leefomgeving zouden verdwijnen. 

Ongeveer 75% van alle planten, dus ook ons voedsel, zijn afhankelijk van insecten voor de bestuiving. Zonder bestuiving komen er geen of uitsluitend misvormde vruchten. Denk hierbij ook aan veel tropische vruchten. En wat te denken van ons dagelijks kopje Robusta-koffie met een chocolaatje. Misschien niet zo’n goede combinatie, maar dat maakt niets uit, het is er eenvoudigweg niet meer. Momenteel worden in China en India de wat duurdere gewassen al met de hand bestoven bij gebrek aan voldoende bijen. Dat is daar, met goedkope arbeid, nog niet zo’n probleem. Kadavers, zoals dode vogels, reeën en wilde zwijnen worden niet meer door insecten opgeruimd. De koeienvlaaien blijven op het land liggen. Er zijn geen mestkevers en andere insecten meer om dit op te ruimen. Dit zal een ongelofelijke stank gaan geven. Bepaalde, met de hand bestoven fruit en groenten, zijn alleen nog beschikbaar voor de rijke mensen. De arme mensen zijn aangewezen op windbestoven gewassen zoals graan en rijst. Door een eenzijdig dieet van brood en rijst zullen de armere mensen ongezonder worden en de kosten voor de gezondheidszorg zullen torenhoog worden. Ook in de grond wemelt het van insecten die er voor zorgen dat de grond vruchtbaar en luchtig blijft. Momenteel zijn er al gebieden waar de bodemvruchtbaarheid, en daarmee de oogst, afneemt. Valt dit uiteindelijk allemaal stil dan zullen de oogsten steeds kleiner worden en hongersnood dient zich aan. U ziet, het verdwijnen van de insecten is toch niet zo’n aangenaam perspectief.

Terug naar onze idylle in Ouddorp. Wat zou onkruid kunnen zijn? Een toevallig opgekomen distel die bevlogen wordt door allerlei insecten, of een brandnetel die als voedsel dient voor de rupsen van talloze vlinders? De bloemen die hier gezaaid zijn, worden druk bezocht door diverse insecten. Maar ook wij, althans de meeste van ons, kunnen van deze bloemenpracht met schitterende vlinders en andere insecten genieten. De zoemende insecten zuigen de nectar en verzamelen de stuifmeel. De krekels tsjilpen om een partner te zoeken. De honingbijen vullen de honingraten waardoor wij de honing hiervan kunnen winnen. Ook de aardbeien, bonen, vruchtbomen en talloze andere gewassen die wij in onze moestuinen oogsten worden bevrucht door deze nijvere insecten. Onkruid in dit geval zijn planten die het doel, meer insecten, niet ondersteunen. Eigenlijk zou ik een gevonden aardappel waarschijnlijk ook laten staan. Dit is onder andere de waardplant van de schitterende gele rups van de doodshoofdvlinder. 

Om de teruggang van insecten te voorkomen zijn er door de Natuur- en landschapbescherming Goeree-Overflakkee (NLGO) in samenwerking met de Vlinderstichting op het eiland twee idylles aangelegd. Beide idylles zijn ingezaaid door enthousiaste leerlingen van de basisschool in Ouddorp en Middelharnis. Ook de gemeente heeft zijn steentje bijgedragen door het beschikbaar stellen van de grond. Wethouder Thea Both heeft onder toeziend oog van televisiecamera’s de idylle Welgelegen geopend. Willen we naar een leefbare wereld voor onze kinderen, en ik ga er van uit dat we dat allemaal willen, dan zullen we toch moeten proberen de natuur een handje te helpen. Het is bijvoorbeeld heel eenvoudig om niet elke week meer het gras te maaien. Uit een groot Engels onderzoek bleek dat door eens in de vier weken te maaien er ongeveer tien keer zoveel voedsel voor de insecten was dan wanneer men wekelijks maaide. Daarnaast is het ook nog minder werk dus blijft er meer tijd om te genieten. Maar misschien nog wel het belangrijkste: met wilde bloemen inspireren we onze kinderen om met grote zorg om te gaan met onze dierbare planeet. Spelenderwijs komen uw kinderen en kleinkinderen in aanraking met natuur en gaan er van houden. En waar je van houdt...! Er is nog hoop.

Rob Rossel 

Voor reacties: r.rossel@coloribus.nl of info@nlgo.nl