Kunstroute: abstract met Alex Schellenberg en Martin Klopstra

Goedereede – Alex Schellenberg en Martin Klopstra zijn twee beeldend kunstenaars die exposeren tijdens de Kunstroute. Harald Jassoy doet de rondleidingen en geeft toelichting op de kunstwerken. Een abstract schilderij is van Alex Schellenberg en het werk ‘Oorsprong’ is van beeldhouwer Martin Klopstra.

Door Nick Ehbel

Alex Schellenberg schrijft op zijn website: “Tijdens het schilderen heb ik veelal opera en natuurlijk de muziek van Gustav Mahler op. Zijn muziek komt niet via de oren maar via de huid. Daarbij heb je aan nadenken niet zoveel. Je moet je er gewoon door laten overweldigen. En zo ontstaat er een schilderij en probeer ik de essentie daarvan weer te geven in een landschap. Of het uiteindelijke resultaat van het zoeken figuratief of abstract is, is voor mij niet zo van belang.”

Alex is opgeleid op de zaterdag kunstacademie Rotterdam en is autodidact. Harald Jassoy zegt over hem: ”Alex heeft architectuur gestudeerd. Naast zijn werk bij het architectuur bureau is hij blijven schilderen. Jarenlang komen Alex en Martin hier zo maar binnen vallen.”

Abstract
Harald wil eerst college geven over abstracte kunst en legt uit: “De opgave van abstractie was in eerste instantie om dingen duidelijker te maken. Als je een straatbord neemt of een logo in een ziekenhuis of vliegveld, dan wil je dat in zo’n korte vorm maken dat het begrijpelijk wordt. Zonder woorden. Dan heb je een abstractie nodig. Abstractie is nog duidelijker maken, een soort logo of beeldmerk, zonder woorden, voor iedereen begrijpelijk. Vergelijk de bordjes op Schiphol met al die icoontjes. Ieder logo is in principe een abstractie. Er is geen vertaling erbij nodig.”

Hij vervolgt: “Toen die abstractie begon, uitgaand van het impressionisme en expressionisme, zei men dat men eindelijk van het verhaal af wilde. Van wat je ziet als molen, landschap. Nee, men wilde pure vormen maken. Dat zie je heel goed bij Mondriaan. Hij is - educatief gesproken - de beste.”

Abstracte expressionisme
Verder legt Harald uit: “Vandaar is een richting gegaan die men in de jaren ’50 het abstracte expressionisme noemde. Wat wilden zij? De Kooning bijvoorbeeld is een abstracte expressionist. Zo moet je ook Alex zien. Alex heeft gezegd: ‘Oké, als ik iets moet doen wat vormloos is, iets dat geen vorm op eist, dan moet ik er voor zorgen dat ik een onderwerp heb. In zijn geval is het onderwerp muziek van Mahler. Muziek heeft geen vorm, maar werkt net als bij beeldende kunst op emoties. Dat is het vertrekpunt bij Alex. Emotie die de muziek oproept, in dit geval Mahler, daar is hij helemaal weg van. We noemen Alex dan ook ’Gustav’. Hij kan zich helemaal in zo’n muziekstuk inleven. Dan is hij in principe niet meer bezig een onderwerp vorm te geven, maar zijn eigen emotie vorm te geven.”

Muziek
Over het belang van die muziek vertelt Harald: “Als Alex bezig is, is voortdurende de muziek aan. Eigenlijk bombardeert hij zijn gevoel met die muziek. Hij probeert dan, heel tastend, niet iets dat van te voren vast staat, tot een vorm te raken die, en daar is hij eerlijk in, hem aanpreekt. Hij zegt dat hij zijn emotie weergeeft in vorm en kleur. En als je goed kijkt, dan zie je laagjes over laagjes zitten en soms nog een beetje de eigenlijke onderkleur van het doek erdoor schemeren. Hij glaceert, werkt doorzichtig, tot hij weet wanneer hij het centrale punt raakt. Dan begint hij ook dekkend te werken. Af en toe loopt de kleur nog door; rood en blauw zijn de leiding gevende kleuren. Hij probeert het te vatten, zodat het van buitenaf negatief op de vorm in werkt. Zo ontstaat er dan een vorm die vormloos is, maar wel een soort ritme en contrapunt heeft, zoals ook de muziek heeft. (Mijn leraar zei altijd: “Een contrapunt is een trap in je kont…”) Het gaat om iets dat tegen gaat, even een tegen beweging; zwart bijvoorbeeld of wit. In iedere compositie is dat eigenlijk een van de belangrijkste momenten. Namelijk dat je weggaat van wat je oorspronkelijk gedaan hebt en dan je emotie voor vijf minuten even met rust laat en dan alleen maar naar het schilderij kijken en denken van “Oké, die moet nog even een trap in de kont hebben”. Dat is het contrapunt! Dat heeft de muziek ook. Die kent ook de contra.”

Aan de schilderijen van Alex Schellenberg is te merken naar welke muziek hij heeft geluisterd. Volgens Harald schildert hij vooral met de derde symfonie van Mahler.

Martin Klopstra
Over Martin en Alex vertelt Harald: “Zij hebben samen een atelier in Spijkenisse en werken al jaren samen. Zij ‘bevruchten’ elkaar. Maarten is beeldhouwer die altijd vanuit een idee van het biologische ontstaan van de vorm uitgaat. Dus een zaadje waaruit een plantje tevoorschijn komt. En dan langzaam ontstaat er een bloem of plant. En dat abstraheert hij. Hij gebruikt daarvoor altijd heel fijn in elkaar gezet hout, een heel fijn koper pijpje voor het steeltje en een plastic doorzichtig laagje dat daar omheen gaat. Heel klein werk. Als je dat monumentaal voor je ziet, denk je “wauw!”. Het blad is van heel fijne stukjes hout en de voet is van hout. Dat is ten dele verlakt, zodat je nog een schelpvorm ziet, heel erg fijn.”

Kunstroute
In plaats van de Kunstdagen vindt dit jaar de Kunstroute plaats. Dit onderdeel is de enige die corona proof is. Sinds 1 augustus kunnen bezoekers van Goedereede gedurende drie weken werken zien van een twintigtal kunstenaars uit het hele land. Hun werken worden achter zo’n 65 ramen in het centrum tentoongesteld. Een plattegrond kan worden opgehaald bij Restaurant de Gouden Leeuw en het Stadscafé. En op zaterdagochtenden geeft Harald Jassoy een rondleiding langs de ramen. De rondleidingen beginnen om 10 uur bij de Gouden Leeuw waar ook gereserveerd kan worden. Het aantal deelnemers per rondleiding is maximaal 10 personen.

Informatie
Voor meer informatie kunt u bellen met Harald Jassoy – 06 27 88 1688 of mailen naar harald@jassoy.nl