Marias: "Is dit de eerste beverburcht op Goeree-Overflakkee?"

Bevers zijn na de Zuid-Amerikaanse cabibara de grootste knaagdieren ter wereld. Ze zijn ongeveer 1 m lang plus een staart van 30 cm. Het gewicht van een volwassen dier kan wel 30 kg halen. De pels is donkerbruin, de poten zijn kort en de staart is plat. Duiken en zwemmen kunnen ze als de besten. Tussen de tenen van de achtervoeten zitten zwemvliezen. De platte staart wordt gebruikt om mee te sturen tijdens het zwemmen en als metselwerktuig. Bij gevaar slaan ze met de staart op het water en geven zo een alarmsignaal. Het bewegen op het land gaat wat moeilijker. Vijf minuten onder water blijven is geen probleem.

Sommige mensen hebben één lange nagel aan een hand. Deze gebruiken zij als hulpwerktuig. Je kunt er iets mee vast of los draaien. Je er mee krabben enz.. De tweede achtervoetteen van de bever heeft een kleine dubbele nagel. Deze wordt gebruikt bij het schoonmaken van de vacht.

De leefwijze
Bevers eten uitsluitend plantaardig materiaal. Oeverplanten, riet, wortelstokken van waterlelies, andere waterplanten, bladeren en jonge twijgen. In de winter vooral twijgen en boomschors. Voor in hun mond staan beitelvormig snijtanden die blijven groeien. Door het vele knagen slijten die ook weer. De bomen die ze doorknagen zijn bij voorkeur 8 – 20 cm in diameter. Dit zijn het liefst wilgen of populieren. Een 8 cm dikke wilg is in 5 minuten doorgeknaagd. Aan dikke bomen werken ze met z'n tweeën verschillende nachten achter elkaar.
Op een halve hectare land vindt een beverkolonie 1 – 1,5 jaar voedsel. Een gevelde boom wordt in stukken geknaagd. Is de schors te eten, dan schillen ze die er af en eten hem op. Bevers houden geen winterslaap. Vriest het water om de burcht dicht, dan eten ze de verzamelde twijgen en schors uit de zomer.

De beverburcht
Aan grote wateren die te breed zijn om een dam in te bouwen, nemen bevers genoegen met een eenvoudig hol in de oever. Hier naar toe maken ze 2 – 5 ingangen die onder water liggen. In de oever wordt een verblijf van 1,20 m breed en 40 – 50 cm hoog gebouwd. Stijgt de waterspiegel dan wordt de vloer van het woonhol verhoogd door aarde van het plafond af te knagen.

Soms stijgt het water zo hoog dat ze geen droge kamer meer hebben. Geen probleem. Boven het hol bouwen ze een burcht door takken op het oppervlak te stapelen en verbinden die met klei. Er ontstaat een echte berg. De berg wordt uitgehold en van een kamer 'ketel' met gangen voorzien. Aan de bovenkant komt een ventilatiegat. Oude burchten bezitten verscheidene verdiepingen. Zo blijft de nestkamer altijd 20 cm boven de waterspiegel.

De komst van de bever
Bevers leven in Europa, Azië en Noord-Amerika. In Nederland waren ze door jacht sinds 1826 uitgestorven. In 1986 zijn stroomopwaarts bij de Rijn, in de Gelderse Poort voor het eerst sinds hun uitsterven bevers uitgezet. In 1988 zijn door Staatsbosbeheer de eerste koppels in de Biesbosch uitgezet. Bevers hebben een territorium nodig. Sindsdien is een groot deel van Nederland gekoloniseerd. Hoe meer bevers hoe meer leefruimte nodig is. Ze komen steeds vaker voor in bewoond gebied. Op sommige plaatsen doen ze het té goed. Bevers worden gevangen en op andere plaatsen uitgezet.

Enkele weken geleden vertelde iemand mij: 'langs het Zuiderdiep is een beverburcht. Aan de oever ligt een hele berg takken op elkaar gestapeld. Afgeknaagde stammetjes verraden de aanwezigheid van bevers." Nog iemand houdt mij aan en zegt: "Weet je dat er langs het Zuiderdiep een beverburcht ligt. Je ziet overal de sporen van afgeknaagde boomstammen."

Ik ben gaan kijken en inderdaad alles wijst er op dat langs het Zuiderdiep zich een beverechtpaar heeft gevestigd. Overal liggen wilgen als afgeknaagde potloodpunten op de kant. Dat er een burcht op de oever gebouwd is klopt ook met het verhaal hoe zo'n bouwwerk tot stand komt. Het water van het Zuiderdiep, op die plek, reikt bijna tot aan de bovenkant van de oever. De enige manier om een droge nestkamer te krijgen is het bouwen van een burcht boven de ingangen onder water. Gezien heb ik de dieren niet. Bevers zijn vooral in de schemertijd actief en leven erg teruggetrokken. Misschien heeft iemand ze waargenomen en kan mij dit vertellen?

Verschillende bronnen geraadpleegd. - Marias Velthuizen