Bermen inzetten voor biodiversiteit

Water Natuurlijk adviseert het College van Dijkgraaf en Heemraden van het waterschap Hollandse Delta om de bermen in het werkgebied in te zetten voor herstel van biodiversiteit. Het zogenaamde veiligheidsmaaien kan worden afgeschaft. De verkeersveiligheid wordt er niet of nauwelijks mee gediend. Het vrij komende budget kan worden besteed aan uitbreiding van het ecologisch bermbeheer. Dat is positief voor de variatie aan plantensoorten en het insectenleven.

Begin mei start het waterschap ieder jaar met maaien. Bij dit zogenaamde veiligheidsmaaien wordt van de bermen van alle polderwegen een strook gemaaid. In totaal gaat het om ruim 3000 kilometer berm. Vroeger beperkte het waterschap dat tot plekken waar het uitzicht op kruisend verkeer werd belemmerd.

Een onderbouwing dat die vroege maaibeurt positief is voor de verkeersveiligheid is er niet. Op sommige plekken gaan wegen van het waterschap over in gemeentewegen waar dan niet zo vroeg gemaaid wordt. Dat levert geen problemen op. Uit een document van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid komt naar voren dat een langere begroeiing in de wegomgeving een vertragend effect heeft op de rijsnelheid en dat is dus beter voor de verkeersveiligheid. Kortom voor de veiligheid is het onnodig.
Het zogenaamde veiligheidsmaaien wordt ook ruim opgevat. Soms wordt een heel dijktalud gemaaid. Zelfs de door een natuurorganisatie beheerde bloemdijken worden niet ontzien en met regelmaat kapot gemaaid.

Verlies aan biodiversiteit
Een dergelijke vroege maaibeurt is nadelig voor biodiversiteit. Bloeiende planten sneuvelen waardoor een voedselbron voor bestuivende insecten wegvalt. Insecten, spinnen en andere dieren die zich voortplanten zetten vaak eieren af op planten. Met de maaibeurt wordt in de gemaaide strook een generatie eieren, rupsen, poppen etc. vernietigd.

Klepelmaaier
Veelal wordt gewerkt met een klepelmaaier waarbij alles kapotgeslagen en vermalen wordt. Het maaisel blijft ter plekke achter en composteert, waardoor mineralen, zoals stikstof ophopen in de bodem. Hierdoor gaan de leefomstandigheden voor graslandplanten, die in de bermen thuishoren, verloren. Het aantal bloeiende planten vermindert stelselmatig en ruigte met brandnetel en kleefkruid krijgt de overhand.

Dit gaat ten koste van de biodiversiteit. Verlies aan biodiversiteit is een van de grootste problemen van deze tijd. Uit recent onderzoek blijkt dat de afgelopen 30 jaar bijna 80 % van het insectenleven is verdwenen. Water Natuurlijk Hollandse Delta vindt dat het waterschap zoveel als mogelijk aan herstel van biodiversiteit moeten werken en dat een goed bermbeheer hierbij helpt.

Zorgplicht
Water Natuurlijk wijst ook op de zorgplicht die is opgenomen in de Wet Natuurbescherming. Dit houdt in dat iedereen zich moet onthouden van handelingen die nadelig zijn voor planten en dieren en hun direct leefomgeving. Uiteraard tenzij een ander belang die handeling, in dit geval de vroege maaibeurt, noodzakelijk maakt. 
In dat geval moet het aan planten en dieren toegebrachte nadeel zoveel mogelijk worden beperkt en eventueel worden gecompenseerd. 

Advies
Water Natuurlijk Hollandse Delta adviseert het College van Dijkgraaf en Heemraden om de vroege maaibeurt af te schaffen en te beperken tot situaties waar het uitzicht op kruisend verkeer wordt belemmerd. Dit vanwege de grote nadelen voor biodiversiteit en omdat het niet of nauwelijks bijdraagt aan de verkeersveiligheid.

Voorgesteld wordt het vrijgekomen budget te besteden aan herstel van biodiversiteit door uitbreiding van het areaal ecologisch beheerde bermen