Afbeelding

Bomen moeten blijven

Actueel 517 keer gelezen

Bomen zijn van groot belang voor mens, natuur, klimaat en landschap vindt Water Natuurlijk Hollandse Delta. Een overheid als het waterschap moet zwaarwegende en onweerweerlegbare argumenten om tot kap over te gaan. Met een artikel van begin mei in het Eilandennieuws werd het voornemen van het waterschap Hollandse Delta om 1139 populieren te kappen langs het Volkerak bij Ooltgensplaat opnieuw aan de orde gesteld. Water Natuurlijk vindt dat de bomen moeten blijven en stelt hierover schriftelijke vragen aan het College van Dijkgraaf en Heemraden. 

Vitaliteit bomen
Als argument om te kappen wordt gesteld dat de bomen 60 jaar, oud en versleten en in een slechte staat zijn. Het gaat om populieren van een soort die heel goed bestand zijn tegen zeewind en die niet snel afbreken. Dit is de reden dat ze veel zijn aangeplant in de kust gebieden. 
Populieren staan niet bekend om hun lange levensduur, maar met 60 jaar zijn ze nog in de kracht van hun leven. Uit de literatuur komt naar voren dat een leeftijd van 100 jaar niet bijzonder is. Enkele door Water Natuurlijk geraadpleegde deskundigen onderschrijven dit. In Nederland komen exemplaren voor van 120 tot 150 jaar. Elders in Europa staan exemplaren van 200 tot 300 jaar. 
Water Natuur Hollandse Delta heeft de bomen samen met mensen van de vereniging Natuur en Landschap bescherming Goeree-Overflakkee bekeken. De bomen zien er  vitaal uit en vertonen nauwelijks sporen van afgebroken takken. De laatste storm heeft ook nauwelijks schade opgeleverd. Het leeftijd argument voor de kap lijkt niet op feiten gebaseerd en Water Natuurlijk vraagt het waterschap dit argument te onderbouwen.

Gevaar, letsel, schade
Gelet op de standplaats van de bomen is er nauwelijks risico op schade of letsel. Zij staan aan de binnenkant  onderaan het talud van de waterkerende dijk. Ze staan niet langs een weg. Boven op de dijk loopt een toeristisch fietspad. De heersende windrichting is van het fietspad af. Het risico dat een eventueel afbrekende tak op het fietspad terecht komt is te verwaarlozen. 
Uiteraard kan een boom omwaaien en zullen er bij zware storm wel eens takken uitbreken. Deze komen dan terecht op het grasland onder de bomen of op de aanliggende akkers. Dit leidt tot enige overlast voor de grondgebruikers en mogelijk lichte schade aan het gewas. Afspraken met deze grondgebruikers over het opruimen van het hout kan de acceptatie verhogen.
Het argument "gevaar voor ongevallen door afvallende takken" lijkt niet relevant en doet de geloofwaardigheid van het waterschap geen goed. Ook op dit punt vraag Water Natuurlijk opheldering.

Dijk veiligheid
De veiligheid van onze dijken is ook voor Water Natuurlijk van het allergrootste belang en soms moeten bomen voor dit belang wijken. Hier is dat niet het geval. Het waterschap meldt expliciet dat dijkveiligheid niet de reden voor de kap.
Tegelijkertijd wordt ook gesteld dat vanwege die veiligheid geen bomen kunnen worden terug geplant aan deze dijk, omdat bij het omwaaien van een boom door het wortelgestel een gat in de dijk kan worden getrokken. Dit lijkt tegenstrijdig, waardoor niet helemaal duidelijk wordt of de veiligheid van de dijk een argument is of niet.
Weliswaar geldt een uitsterfbeleid voor bomen langs waterkeringen, maar in dit geval kan een uitzonderingsbepaling van toepassing zijn vanwege de grote landschappelijke en natuurlijke waarde van de bomenrij. Ook hierover wordt opheldering gevraagd.

Belangen
Bomen zijn van groot belang voor mens, natuur, klimaat en landschap. Steeds meer mensen raken daar van overtuigd en de weerstand tegen grootschalige kap van bomen groeit snel. Een overheid die een dergelijke kap overweegt, moet zwaarwegende en onweerlegbare argumenten hebben om dat te doen. Daarnaast dienen ook de belangen die in het geding zijn te worden meegewogen. Hieronder zijn enkele van deze belangen geschetst.

Landschap
Beeldbepalend is de betreffende rij populieren van ongeveer 4 kilometer lang. Het vormt een coulissen landschap van formaat met aan de ene kant het water van het Volkerak en aan de andere kant het cultuurlandschap van de akkers van Goeree-Overflakkee. Een scheidslijn tussen twee totaal verschillende landschappen.
Vanaf grote afstanden en vanuit alle richtingen bepaalt deze rij populieren het beeld. Mensen waarderen dit, vinden dit ook vanzelfsprekend en plotselinge kaalslag zal dan ook tot veel frustratie leiden. Het belang van dit landschapsbeeld is de afgelopen jaren toegenomen vanwege de vele windmolens die in de omgeving zijn geplaatst. Bij het wegvallen van de bomenrij neemt de dominantie van de windmolens in het landschap toe.  Het toeristische fietspad op de dijk verhoogt de belevingswaarde van de bomenrij.

Biodiversiteit
Het verlies aan biodiversiteit behoort met klimaatverandering tot de grootste problemen van onze tijd. Het is ieders verantwoordelijkheid om te werken aan herstel. Dat geldt zeker voor een overheid als het waterschap. Bij de afweging of tot kap moet worden overgegaan is aandacht voor biodiversiteit dan ook noodzakelijk.
In de eerste plaats gaat het dan om bomen als voedselbron voor dieren. De ene boom is de andere niet. Sommige boomsoorten voorzien extreem veel diersoorten van voedsel, andere zijn bijna steriel. Onderzoek in Groot Brittannië  naar het voorkomen van herbivore (planteneters) insecten en mijten op bomen geeft hierin inzicht. De wilg scoort met 450 soorten het hoogst en bijvoorbeeld de acacia is met 2 soorten zo goed als steriel. Op populieren zijn 189 soorten insecten en mijten waargenomen. Deze boomsoort is dan ook erg waardevol voor biodiversiteit. De planteneters zijn weer voedsel voor andere insecten soorten, vogels en zoogdieren. Zo vormen de populieren de basis voor een belangrijk ecologisch systeem wat bij kap in zijn geheel wordt vernietigd.
Hoe ouder hoe beter, geldt voor bomen als het om biodiversiteit gaat. De aanvankelijk gladde stam van populieren gaat diepe groeven vertonen en dat levert tal van mogelijkheden voor allerlei dieren als schuil gelegenheid. Er ontstaan holtes waarvan diverse vogelsoorten gebruik maken om te nestelen. Verder wordt de bomenrij ook gebruikt door Vleermuizen als onderkomen en als vliegroute.

Klimaat
De bomen hebben in hun leven heel veel CO2 opgenomen en vastgelegd in de stam en de takken. Bij kap komt deze CO2 vrij en levert daarmee een bijdrage aan de klimaat verandering. Natuurlijk kan het hout gebruikt worden om energie op te wekken, maar er kan zeker niet gesproken van een duurzame toepassing omdat de bomen verloren gaan.
De belangen voor behoud van de bomenrij zijn groot, de argumenten voor de kap zijn naar de mening van Water Natuurlijk onvoldoende. Duurzame in stand houding  is dan ook de inzet. 

Anne Mollema, fractievoorzitter Water Natuurlijk Hollandse Delta, telefoon 0611017484
Joost Kievit, voorzitter Water Natuurlijk Hollandse Delta, telefoon 0786731522
https://www.waternatuurlijk.nl/hollandse-delta-wn/

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant